Еда

Алма жемістерін сақтау үшін келесі қадамдарды орындауға болады: 1. Жемістерді жақсы тоңазытқышқа салыңыз. 2. Оларды дымқыл сүлгімен жабыңыз, бұл оларды ылғалдың көп мөлшерімен қамтамасыз етеді. 3. Қорапты немесе картон қорапты алыңыз және оны ауа өткізбейтін етіңіз.

Ешкінің еті мен сүтінен пайдалы өнімдер дайындауға болады. Ешкі сүтін ерекше химиялық құрамына сай пайдалы тағам өнімдеріне жатқызуға болады, оның құрамында асқазан-ішек жолдарының аурулары, сусамыр ауруларына қарсы тигізетін әсері мол.

Қазақстанда келесі алма сорттары өсіріледі: - Айнұр. - Мельба. - «Талғар», «Восход», «Мақсат».

Ас тұзы — бұл химиялық зат, натрий хлориді деп аталады. Пайдасы: - тамақтануға дәм келтіреді; - жүйке жүйесінің жұмыс істеуіне және бұлшық еттердің жиырылуына көмектеседі; - асқазан мен ішек сөлдерінің құрамына кіреді, тағамның қорытылуына жауап береді; - ағзадағы сұйықтықтың теңгерімін сақтайды; - оттегін тасымалдауға жауап беретін қоректік заттардың сіңуіне атсалысады.

Алмалардың сорттарына түс, дәмі, салмағы және өсімдік қуатына байланысты: Жасыл. Қызыл. Күздік. Тәтті.

Балмұздақты таңдау үшін келесі қадамдарды ескеріңіз: 1. Өнімнің құрамына назар аударыңыз. 2. Қаптаманың бүтіндігіне қараңыз — үрілген қаптама сақтау ережесінің бұзылғанын білдіреді. 3. Порцияның салмағына назар беріңіз — миллилитрдегі көлем балмұздақтың нақты массасын көрсетпейді. 4. Балмұздағың түсіне назар аударіңіз. 5. Таңбалаудың жарамдылығын тексеріңіз және өнімге деген құжатты сұраңыз.

Балмұздақтың пайдасы мен зияны әртүрлі. Пайда Сүт балмұздақтарында майлар мен көмірсулер көп, сондықтан бұл балмұздар кальцийге бай. Өсімдік майлары қосылған балмұздтарда калорий аз Цитрус жемістері мен әр түрлі жидектердің шырынынан жасалған мұз кескіндерінде сүт пен хош иістендіргіштер (ароматизаторлар) кездеседі Йогурт, сүзбе, ірімшік қосылғанбалмұздактар пайдалы болғанымен оның құрамында қант пен жеміс-шидек алмастырушы заттар көптеп кездеседі, ал есесіне бұл балмуздақтарда көбірек калорий бар.

Алма жемісі тасымалдауға, сақтауға жарамды, тағамдық заттарға бай, дәмді болады, әрі жақсы өңделеді. Алманы жер бетінде 20–50 °C аралығында сақтайды.

Атеросклероз ауруымен ауыратын науқастарға кардиологтың кеңесінен кейін диетаны құрастыру ұсынылады. Атеросклероз кезінде диетаның негізгі ережелері: Тағамдардың жиынтығына 20-дан аз өнімдерді енгізу. Тұрақты ақуыздардың (тұқымдар, майлар және тұқымдық заттар) 30–40 г-нан аз мөлшері. Жергілікті калориялық құндылықтың 10–15%-ға төмендетуі. Диетаны сақтауды терапевт, кардиолог немесе диетологтан кеңесуге болады.

Ас содасы кондитерлік өнімдерде, мысалы, печенье, қатпарлар, торт табақтарын дайындауда қолданылады.

Күріш — көптеген тағамдарда қолданылатын, дәмді, сонымен қатар пайдалы жарма түрі. Күрішті әртүрлі ет түрлерімен, балықтармен және көкөністермен араластыруға болады.

Балмұздақтың құрамына мына ингредиенттер кіреді: - Майлылығы 10%-дан төмен емес сүт; - Құрғақ сүтті қалдықтар: казеин, сарысулық протеиндер және лактоза; - Қант; - Тұрақтандырғыштар мен эмульгаторлар; - Су.

Қазақстанда күріш Қызылорда, Оңтүстік Қазақстан, Алматы облыстарындағы Сырдария, Іле және Қаратал өзендерінің аңғарында егіледі. Қызылорда облысы Республикадағы күріш егісі көлемінің 90%-ын өсіреді, соның 70%-ы орталық аймақта өсіріледі.

Балмұздақтың бірнеше түрі бар: - Сүтті балмұздақ. - Кілегейлі балмұздак. - Пломбир балмұздағы. - Жеміс-жидектен жасалған балмұзд.

Наурыз мерекесіне әдетте келесі тағамдар дайындалады: Наурыз көже. Қазақша ет Бешбармақ. Мейрамдағы дастарханға қант, иримшик, жент, балкаймак, сары май, кумыс, шубат, қазы, карта, жал-жая, ұлттық піріштер, баурсаки, бешбармак, куырдак және басқа да тағамлар қосылады.

Гемоглобин деңгейін арттыруға көмектесетін тағамдар: - Жер астындағы тауықтар мен субпродукттар; - Балықтар мен теңіз асты тауығы; - Құс және бобовые; - Ұйқыстар және сүтсіз жемістер; - Таңбалы өсімдіктер және жасыл тұқымдар; - Ұшқұлақтар; - Тағамдық өнім;

Жеуге жарамды саңырауқұлақтардың мысалдары: ақ саңырауқұлақтың түрлері; қайынқұлағы; терекқұлағын; майқұлагын; қозықұйрығын; ойысқұлаğын. Жеуге жарамайтын саңырауқұлақ түрлерінің мысалы: түлкіжем; жалған түлкіжемі.

Тез дайындалатын тағамдардың зияны адам ағзасына көп әсер етеді. Фаст-фудтың құрамындағы трансмайлар бауыр, жүрек-тамыр жүйесі, эндокриндік жүйе проблемаларына әкеледі.

Көкөністердің пайдасы ағзаға тигізер заттармен, дәрумендермен және минералдармен. Көктем мезгілінде ағзаның көкөністің құрамындағы заттектері жетіспейтіндіктен, инфекциялық ауруларға қарсы тұра алмайды.

Қазақтың ұлттық тағамдарының пайдалы қасиеттері: - Ағзаның барлық қажетті микроэлементтермен қамтамасыз етеді. - Көптеген ауруларға көмектеседі. - Балаларды мықты және төзімді етеді. - Ересектерді төзімді және жұмысқа қабілетті етеді .