Право

Бірлік пен ынтымақ идеясы елдің тыныштығын, елдің бірлігін сақтауға және мемлекеттік басқару жүйесінің, қоғамдық ұйымдардың және жеке тұлғалардың бір мемлекет азаматтары ретінде бірігіп шешім қабылдауына, еңбектенуіне аспақ болады. Қазақстан «Бір ел — бір бағдар» деген ұстанымды алға тартып ел бірлігінің даму стратегиясының басты шарты деп біледі.

Жергілікті атқарушы органдардың құзыреті, ұйымдастырылуы және олардың қызмет тәртібі заңмен белгіленеді. Қазақстан Республикасының Конституциясында жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы айтылған.

Өндірістік практиканы ұйымдастырады кәсіпорындар. Қазақстанда қолданылып жүрген заңдарға сәйкес кәсіпорындарының мынадай ұйымдық-құқықтық формалары бар: - мемлекеттік кәсіпорны; - серіктестік; - акционерлік қоғам.

Қазақстан Республикасының Парламенті келесі функцияларды орындайды: заңдар шығару; мемлекеттік бюджетті ратификациялау және түзету; қызметкерлердің қайта құруымен айналысады; республикалық бюджетті орындау туралы есептерді талқылайды; азаматтық құқықтар мен бостандықтар бойынша заңнамалар шығарады.

Негізгі принциптері жергілікті өзін-өзі басқарудың (ЖОӘБ) құрылымын қалыптастыруы: заңмен бекітілген аяда әрекет ететін билік; жергілікті ЖОӘБа органдарына ресурстарды өз бетінде пайдалану құқығы; нақты анықталған функциялары бар билік және жергілікті жоғарғы өкілеттік органдарының болуы.

Қазақстанда зорлық-зомбылықтың алдын алу шараларының бірі — «Тұрмыстық зорлық-зомбылықтың профилактикасы туралы» Қазақстан Республикасы заңы. Қорғау міндеті бойынша жәбірленуші отбасының кәмелетке толмаған немесе әрекетке қабілетсіз мүшелерін қоса алғанда, оның еркіне қарамастан, оны іздестіруге, ізіне түсуге, оған баруға, онымен ауызша, телефон арқылы сөйлесуге және өзге де тәсілдермен байланыс жасау ға тыйым салынады.

Қазақстанда неке қиюды тіркеу үшін келесі қадамдарды орындау қажет: 1. Өтініш беру. 2. Құжаттарды ұсыну. 3. Мемлекеттік қызмет көрсету. 4. Тіркелу.

Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты азаматтық, қылмыстық және басқа да соттарға жатқызылған істер бойынша елдің жоғарғы сот органдарының бірі болып табылады. Ол заңмен белгіленген процестік формаларда сот практикасы мәселелері бойынша түсіндірмелер береді, сот істерін қарайды, нормативтік қаулылар қабылдайды және заңнаманы жақсартуға ұсыныстар жеткізеді.

Медиатордың міндеттері мыналарды қамтиды: жағдайды талдау; келісімдерді ұйымдастыру; диалогты фасилитациялау; шешімдер әзірлеу; қабылдаған келіссөздерді құжаттау.

Қазақстан Республикасы мемлекеттік қызметшілерінің әдеп кодексі (Мемлекеттік қызметтің әдептік қағидаттары) мемлекеттік қызметтегі жоғары моральдық-әдептілік нормаларды қалыптастыруға бағытталған. Мемлекетке қызмет ету, өз міндеттеріне шынайы көзқарас, жеке және заңды тұлғалардың, қоғамдық топтар мен ұйымдардың ықпалына қарамастан заңды шешім қабылдау және кез келген мән-жайлар бойынша біржақтылық пен субъективтілік себебінен адамдарды кемсітуге жол бермеу — мемлекет қызметіне тиесілі әдепті қағидалар.

Қазақстан Республикасының Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы заңдарды қабылдау және іске асыру үшін республикалық референдум немесе парламенттің бірлескен отырысы қажет. Конституцияға енгізілетін өзгертулердің жобалары жарияланды.

Түсініктемелерді жұмыскерлер (студенттер, оқушылар) жазады. Түсіндірме хабарламасы — бұл қызметкердің белгілі бір іс-әрекетті, деректі, оқиғаны түсіндіру мақсатында ұжым басшысының атына жазатын хабарлама.

Әдеп жөніндегі уәкіл қызметтік әдеп нормаларының сақталуын қамтамасыз етеді және мемлекеттік қызмет, сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңнаманы және Қазақстан Республикасы мемлекеттік қызметшілерінің Әдептік кодексін бұзудың алдын алу жөнінде қызмет атқарады. Әдеп кодексі бойынша, оның функциялары мыналарды қамтиды: мемлекетшілерге заң нарығында белгіленген шектеулер мен тыйымдарды сақтау мәселелері бойынша кеңес беру; жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарайды, мемлекет тіркесінде қызметтік нормаларды бұзу фактілері болған жағдайда; ұжымда моральдық-этикалық нормаларға сәйкес келетін қарым-қатынас мәдениетін қалыптастыруға ықпал етеді; қызмет нормаларын сақтауды бақылауды жүзеге асырады.

Қазақстан Республикасының мемлекеттік құрылымы президенттік басқару формасы бар демократиялық, құқықтық, унитарлы, зайырлы мемлекет. Конституция бойынша Қазақстан — демократиялық құқықтық унитарлы мемлекет, биліктің тәуелсіз үш тармағы бар: атқарушы, заң шығарушы билік және сот билігі.

Қазақстандағы көші-қон процестерін реттейтін мемлекеттік органдар мынадай қызмет атқарады: Халықтың көші-қоны мәселелері жөніндегі уәкілетті орган. «Қазақстан» федералдық көші-қонушылар қызметі. Қазақстанның көші-қон саясаты нормативтік-құқықтық құжаттар жиынтығы, бірінші кезекте бұл Қазақстан Конституциясы, сондай-ақ «Халықтық көші-қон туралы» және «Қазақстан Республикасындағы азаматтық туралы» Заңдар, бұдан басқа, Қазақстан Президентінің «Қазақстан Республыкасындағы шетел азаматтарының құқықтық жағдайы туралы», «Қазақстан Републикасында қандас мәртебесін беруге немесе ұзартуға, ал қоныстандыру өңірлерінде оған қосымша қандасты қабылдауда квотанын бөлуге өтініштер туралы» Жарлықтары мен басқа да нормативті-құқықтық актілер негізінде қалыптастырылады.

Экстремизммен күресу үшін келесі профилактикалық шаралар қолданылады: Заңдық білім беру. Адамдардың қорқыныштығы.

Біріккен Ұлттар Ұйымының (БҰҰ) міндеттері мыналарды қамтиды: халықаралық бейбітшілік пен қауіпсіздікті қамтамасыз ету; әлемдегі бейбітшіліктің бұзылуына душар ететін халықаралы даулар мен жағдайларды түзеп немесе реттей отырып, әлемде қауіпсіздікке төніп тұрған қатерлердің алдын алу және жою; ұлттар арасындағы достық қатынастарды дамыту; лаңкестік, есірткінің заңсыз айналымы мен ұйымдасқан қылмысқа қарсы күрес бойынша халықаралық күш-жігер бастамасын көтеру; адам құқығын қорғау.

Еңбек шартына кәмелетке толмаған адаммен, оның заңды өкілдерінің бірімен қол қоюы міндетті. Еңбек шартын жасасуға жол беріледі: - 15 жасқа толған азаматтар орта білім беру ұйымдарында негізгі орта, жалпы орта білімін алған жағдайда; - оқудан бос уақытта денсаулығына зиян келтірмейтін және оқу процесін бұзбайтын жұмысты орындау үшін 14 жасқа толған оқушылар; - кинематография ұйымдарында, театрларда, театр және концерт ұйымдарында, цирктерде денсаулық пен имандылық тұрғысынан дамуына нұқсан келтірмей шығармалар жасауға және (немесе) орындауға қатысу үшін — 14 жастан 18 жасқа дейінгі адамдармен.

Құқықтың түрлері: Конституциялық құқық. Заңды құқықтар. Құқық мазмұнының негізгі элементтері: қоғамның және адамдардың мүдде-мақсатын қорғау, орындау, қарым-қатынастарды реттеп, басқару, қоғамды дағдарысқа ұшыратпай, экономикалық, саяси, әлеуметтік, мәдениеттік т.б. бағытын дамыту, мемлекет органдарын, ұйымдардарын реттеу.

Экстремизмге мынадай әрекеттер жатады: - жеке және (немесе) заңды тұлғаның, белгіленген тәртіппен экстремистік ұйымдар атынан жеке және заңды адамдар бiрлестігінің әрекеттерді ұйымдастыру және (немесе) жасау; - жеке, заңды және (немесе) адамдық топтың мынадай экстремистік мақсаттары: Қазақстан Республикасының конституциялық құрылысын күшпен өзгерту, егемендікті, оның аумағының тұтастығын, қолсұғылмаушылығын және бөлiнбестігін бұзу, мемлекеттің ұлттық қауіпсіздігін және қорғаныс қабiлетін нұқсан келтіру; - заңсыз әскерилендiрілген құралым құру, оған басшылық жасау және қатысу; - қарулы бүлiк ұйымдау және оған қатысу, әлеуметтік, тектік-топтық алауыздықты қоздыру (саяси экстремизм).