Культура и искусство

Тойдағы тамаданың сөздеріне мыналар жатады: - Әдебиеттік. - Халықтық-даналық. Тамада тойда әрбір қонаққа сөз бергенде көбінесе туыстық жағы мен ел алдындағы сіңірген еңбегі асабаның айтар сөзіне арқау болады.

Ұлы Дала тұрғындарының өмір салты мен мәдениеті көшпенділікке негізделген болды. Көшпелілер жылқы, сиыр, қой сияқты малдарды өсіріп, оларды көлік ретінде қолданды.

Қазақ мәдениетінде әжелердің басты рөлі — ата салтын сақтау және оны кейінгі ұрпаққа жеткізу. Қазақ отбасының әрбір мүшесі әже болып табылады.

Сәкен Сейфуллиннің «Бандыны қуған Хамит» әңгімесінің тарихи негіздері келесі оқиғалармен байланысты: 1921 жылы Қазақстанда «банды» деген бәле шыға бастады. Кеңес өкіметі елдің үрейін, момын шаруалардың берекесін кетіріп жүрген бандыларға қарсы күрес жайында қақтығысты бастаған. Әңгімеде Хамиттің басынан кешкен оқиғалары баяндалған.

Балмұздақтың тарихы ежелгі Қытайда басталған, бұл 3000 жыл бұрын болған. Францияда балмұздақ дайындаудың алғашқы рецепті 1533 жылы Екатерина Медичи патшайымның айналасында жасалған еді.

Қазақстандағы ұлттық мерекелер мен салт-дәстүрлер арасындағы байланыс келесідей: - Мерекелер халықтың рухани байлығын көрсетеді, табиғатпен үндестік орнатуға шақырады. - Салт-дәстүрдің қоғамдық байланыстарды нығайтуда да маңызды рөл атқарады - Ұлттық ойындар мен мерекелер жастар мен үлкендер арасында байланысты нығайтуға, ұлттықты мәдениетті дәріптеуге мүмкіндік береді.

Абылай хан кезіндегі егіншілік Іле өзені бойында диқаншылық жасауға әрекет етті.

Міне, отбасылық құндылықтарды көрсетуге болатын бірнеше мақал-мәтелдер: Отбасының сәні — сыйластық, достың сәні — қимастық. Қонақ асына емес қабақ — қасыңа риза. Келінің жаман болса, ұлыңнан көр.

Қазақстан халқының бірлігін біріктіретін мерекелер: - 1 мамыр — Қазақстан халқтарының бірлік күні; - 25 қазан — Қазақ Республикасы күні; - тамыздың 30-сі — Қазақстан Республикасының Конституциясы күні (Конституция күні); - желтоқсанның 16-сі — Тәуелсіздік күні.

Джеки Чан (Jackie Chan) 1954 жылғы 7 сәуірде Гонконге, Британиялық Гонконге (ҚР құрамында 1997 жылдан бастап) дүниеге келген. Өмірбаянына қарамастан, актер, каскадер, кинорежиссер, продюсер, сценарист, трюктер мен күрес сценаларының көзін көрсетуші, әнші болды.

«Көшпенділер» трилогиясында Ілияс Есенберлин қазақ халқының XV–XIX ғасырлар аралығында өмір сүрген кезеңін суреттейді. Шығармада Шыңғыс хан дәуірінен басталып, Кенесарымен аяқталатын қазақ мемлекетінің бастау көзі мен қиын-қыстау тағдыр-талайының басында тұрған хандар тізбегі, ел мұңы мен арман-тілегінің хабаршысы — ақын-жыраулар, ел мен жер үшін, ұрпақ болашағы үшін жан аямай шайқасып, Отанын қорғай білген батырлар сипатталады.

Қазақтың ұлттық бұйымдарының түрлері: Төсеніш бұйымдар: киіз, тұскиіз, текемет, сырмақ, қоржын, алаша, аяққап, тұтқыш, ою-өрнек, құрақ құрау. Ағаш бұйым дары: сандық, кебеже, адалбақан. Зергерлік бұйым дар: сырға, білезік, сақина, бойтұмар.

Дулат Бабатайұлы (1802–1874) — қазақ ақыны, әдебиет реформаторы, Абайдың оқытушысы. Өмірі туралы нақты ақпарат жоқ. Қазақ поэзиясына сатиралық шығармалар жазған алғашқы қазақ акыны болды.  Дулат Бабатайулының шығармаларының жинағы «Замана сазы» (Алматы, 1991) бар. 

Отан туралы қазақ халқының мақал-мәтелдеріне мыналар жатады: Отан — елдің анасы, Ел — ердің анасы. Туған жердей жер болмас, Туған елдей ел болмас. Ел іші — алтын бесік. Әркімнің өз жері — жұмақ.

Монумент Тәуелсіздігі Қазақстанның Алматыдағы Республика алаңында орналасқан, 1996 жылы құрылған және 1991 жылдың желтоқсанында Қазақстан тәуелді болғанын жариялаған күніне бес жыл толуына арналған. Монументтің құрылысының авторлары: Сәулетшілер: - Шота Уәлиханов; - Адилет Жұмабаев; - Нұрлан Далбаев; - Казыбек Жарылгапов; - Кайрат Сұранчиев; - Калдыбай Монтахаев; - Мурат Мансұров. Мүсіншілер: Азат Баярлин. Құрылысшы: А. Ермегияев.

«Өлең сөздің патшасы» деген тіркесті Абай Құнанбайұлының өлеңінен алынғанда түсіндіруге болады. Бұл тіркесінде үш ұғым бар: өлең, сөз, патша. Сөз деген патшалық болса, өлең — оның патшасы

Ақан Сері — XIX ғасырдағы қазақ елінің рухани мәдениетінің тарихынан елеулі орын алатын белгілі өнер қайраткері. Ақан бойындағы адамгершілік, сұлулыққа құмарлық, таза жандылықты үлгі тұтуға, құрметтеуге тәрбиелеу.

Мақал-мәтелдерді қолдануға болады: Өмір, тұрмыс, тіршілік, қоғамдық құбылыстар туралы. Төрт түлік мал туралы. Адалдық, адамгершілік, ізгілік, достық туралы. Еңбек, байлық, кәсіп пен нәсіп туралы. Мақал мен мәтелдің айырмашылығы мазмұнында.

Тоқыма өнері — қазақ халқының ежелден келе жатқан қолөнер саласының бірі.

Мұқағали Мақатаевтың махаббат тақырыбындағы ерекшеліктері: - Өлеңдеріндегі махаббаттың тұрақтылығы. - Махаббат пен достық. - «Қарасаздың алтын бесігі» өлеңі. Мұқағали — лирик ақын.