Другое

Намаз кезінде оқылатын дұғалардың кейбіреулері: «Әт-тахият». Аллаһумма салли.

Хадистердің маңызы келесі салаларда бар: - Дінік тұрғыдан. - Ғылыми және діни. - Тәрбиелік.

«Аль-Ихлас» сүресі — бұл бірлік ерекшеліктерді көрсету және олардың дәстүрлі жолын көрсетеді. Бұл сүреске жақын хадистерлер бар: «Аль-Ихляс» суресінің үш рет оқығанда Құранның үшінші жартысына тең; оны сүреткен адам Райға кіріп, өмірден бұрын Раиға құйылған; суресті бір рет оқушының Алтын күннен кейін Райге кіруіне қол жеткізіледі; ал егер сүрген адам осы сурені бес рет оқиды, оның кітабынан 50 жылдың 100% құрбысы шығарылады.

Ауызашар кезінде оқылатын дұға: Аллаһуммә ләкә сумту уә бикә әәмәнту уә ‘аләйкә тәуәккәлту уә `ала ризқикә әфтарту уә саумәлғади мин шәһри Рамадана нәуәйту, фәғфирлии мәә қаддамту уә мә әххарту. Оқылуы: «О Жаратқан Ием, сенің ризалығың үшін ораза ұстадым, саған иман келтірдім, саған тәуекел жасадым, сен берген ризықпен ауыз аштым. Уа, кешірімді Алла, менің алдыңғы және соңғы күнә-кемшіліктерімді кешір!».

Ғибадат — бұл ислам дініндегі әрбір адамдарға пайдалы әрекет, мысалы, білім алу, еліне және барлық адамдардың пайдасына тигізу, көмекке мұқтаж адамдардан көмек алу. Ғибадтың түрлері: - Дене мүшелері арқылы жасалатын ғибадаттар. - Мал дүние арқылы орындалатын ғибаттар.

«Қамар» сүресі (араб. القمر — Ай) Меккада түсірілді.

Шүкіршілік ету керек: - әрбір атқан таң сайын жаңа өмірдің жазылмаған, кірленбеген аппақ жаңа парағы ашылды деп қуанып; - таңертең тұрғанда жарық әлемді өз көзімізбен көріп, түннен аман-сау оянғанымызға; - пердені ашып, жаңа күннің нұрын, сәулесін көргенімізге; - аяқ-қолдың жұмыс істеп, қозғалғандығына, ешкімге мұқтаж болмағандығымызға Аллаға шексіз алғыс айтуымыз қажет; - басымызда баспанамыздың болғанына, мейлі, жалдап тұрсаңыз да, далада қалмай жылы жерде тұрғанымызға шүкір етуге тиіс.

Қосөзен мәдениетіндегі діни түсініктерге мыналар жатады: - Құдайлар. - Өзеннің, жердің, күн мен айдың құдайлары бар деп ойлайды

«Фатиха» және «Ықылас» сүрелерінің арасындағы байланыс — бұл бәле-жалалардан сақтануға көмектесетін екі сүре. «Фатиха», «Аят-Курси» және төрт «Қул» (яғни «Кәфирун», «Ықылас», «Фалақ», «Нас») сүрелерін жеті мәрте оқып, ауру кісінің үстіне үрленетін болса, бүкіл қиыншылықтарға, дерттерге, сиқырға, көз тигенге, жануарлардың тістегеніне, шаққанына жақсы көмектеседі.

Шыңғыс хан және оның әулеті исламның ханафи бағытын ұстанған. Шыңғысханның діни сенімі туралы нақты ақпарат жоқ, бірақ тарихи деректердің барлығы Шыңғыс ханының мұсылман болғанын растайды.

Қадір түні — Құран Кәрімнің түскен түн. Тағы бірнеше мағынасы бар: - құрметті, ардақты; - таршылық; - бір жылдық тағдыр жазылады.

«Аль-Куддус» — бұл Аллахтың бір аттары, ол «бәрінің кемшіліктерден босатылған, кім мен кімде емес, дұрыс емес». «Аль-Малик» — «Абсолюттік Владыка».

«Аль-Мульк» сүресінің мағынасы — «Билік». «Аль-Мулк» — Құранның 67-сүресі.

Парыз намазы — бұл міндетті, сүннет намазы қосымша және сауапты. Парыз намаздарының мақсаты — Аллаға жақындау және кемшіліктерді толықтыру. Олардың түрлері: бесін (жалқы парыз); жұма (құптан); кифая (жаназа). Сүннет намаздарынан басқа, «ерікті» сүннетке жатады.

Дүниетаным мен діннің арақатынасы әртүрлі түрде болуы мүмкін. Дүниетанымының ерекшеліктеріне байланысты, дін мен ғылымның арақатынасын бірнеше тұжырымдамалар жасауға болады: Дін мен ғылыми пікірлердің шекаралары. Дін мен дүниетаныминың арақатынасы. Ғылым дінді жоя алмайды — ол діннің өзі назардан тыс қалған кезде ғана дінсіз болуы да мүмкін.

Жұма намазы — бұл исламдағы бірнеше қатаң келісімдерді орындау, оларды мусульмандар күнәлі жерлерде жұма күні ішінде орындайды. Жұма намазының мақсаты — Құдайдың айтқандарына сүйену және басқа да міндетті емес жұмыспен айналысудан босату.

Намаз оқуға болмайтын уақытта нәпіл намаз оқып алмайды. Намаздарды оқуға мәкруһ болған уақыттарға мыналар жатады: - күн ұясынан шығып келе жатқанда; - күнің қызарып батып бара жатқан кезде; - тас төбеге көтерілгенде.

«Фатиха» сүресі — бұл Құранның бірінші сүресі. «Фатиха», сондай-ақ «Умм аль-Китаб» («Құжат анасы») деген атауларды тапқан.

Күнделікті оқылатын дұғалардың тізімі: - «Әлхамду лилләһи әлләзи ахяна баъда мә әмәтәнә уә иләиһин-нушур»; - «Аллаһуммә бисмикә әмуту уә әхя»; - «Зәһәбәз-замау уәбталлатил-уруқу уә сәбәтәл әжру. Инша Аллаһу таала»;

Риуаят — хадистің сенімділігін, туралығын тек-серуде және риуаят қайшылығының алдын алуда маңызды рөл атқаратын хадис әдістемелігінің бір категориясы. Хадис ғылымындағы мағынасы: Адам ақылына «мұның жалған болуы мүмкін емес» деген ой келетіндей шамадағы рауилер тобының әр ұрпақта, әр кезеңде өздері сияқты топтан риуаят еткен хадисі.