Психология и отношения

«Біз біргеміз» тренингінің нәтижелері: - педагогтардың бірін-бірі түсінуін, өзін жетілдіруін және өзін-өзі тануын дамыту; - топта жағымды психологиялық климатты қалыптастыру; - ұжымда демократиялық деңгейді көтеру; - қатысушылардың позитивтік көңіл-күйін көтеру, жүйке жүйесін демалдыру, бір-біріне деген құндылық, сергектік, адамгершілік қатынасын қалыптастырып, ұжымды біріктіру.

Сенімге негізделген қарым-қатынастардың маңызы: - Өмірлік тәжірибе жинақтау. - Жаңа идеялар мен білімдерді алу. - «Өзін-өзі тану» пәнінің маңызы. - Эмоционалдық интеллект (EQ).

«Біз біргеміз» тренингін педагогтарға, ата-аналарға немесе оқушыларға ұсынуға болады. Тренинг педагогикалық ұжымды ынтымақтастыруға, қарым-қатынас дағдыларын дамытуға, өз-өзіне деген сенімділікті, жағымды қатынасты, көңіл-күйлерін арттыруға бағытталған.

Міне, әке мен бала арасындағы қарым-қатынас туралы бірнеше қанатты сөздер: «Әке — асқар тау, ана — қайнар бұлақ, бала-жағасындағы құрақ». Әр шаңырақта әкенің орны ерекше. Баланың ата-анасымен немесе басқа қамқоршысымен физикалық жақындығы және жұмсақ қарым-қайынас мидың дұрыс дамуына ықпал етеді.

Кешірім сұрау керек, егер адам өзінің қателігін мойындап, оған өкініш білдіреді. Кешірімділік — қоғамдағы азаматтардың болашағына сенім артып, оның саналы түрде тәлім-тәрбие алуына қамқорлық көрсетудің көрінісі.

Ата-ана мен баланың арасындағы қарым-қатынас тренингінің мақсаты ата-аналар мен бала арасында жақындықты қалыптастыру, қарым-қатынстың ерекшеліктерін психологиялық жаттығулар арқылы көрсету.

Топ ұранының маңызы — топ мүшелері үшін бірлесіп, бір-біріне көмектесу. Ұранды қалыптастыру топтарда әртүрлі тақырыптарға байланысты болуы мүмкін, мысалы, экология, спорт, жастар тобы, оқушылар топтары.

«Кешірімділік» деген ұғым «өзіңмен күрес» ұғымымен байланысты емес. «Кешіру» деген сөз адамды түсіну шығар.

Анаға алғыс сөздерді жазу үшін келесі әдістерді қолдануға болады: Анаға арналған тілектер. «Ана алдында — құрмет, ата алдында — ізет». Анаға алғыстык сөздер жазуға болатын бірнеше тәсілдер: 1. «Анашым, сен туралы суретшілер сурет салды, ақын-жазушылар тілмен өрнектеп өлең-жырларын, шығармаларын арнады. Сен туралы әннен көрмешнәрсе жоқ шығар. Мен сені құрметтеп,сыйлап, өмірімнің соңына дейін жақсы көріп өтемін. Себебі, сен мен үшін көп нәрсені зая еттің. Осынау жарық дүниеге әкелдің. Сол себептен де, сенің есімің мен үшін бірінші орында тұруы қажет. Барлығың үшін, барың үшін рақмет, анашым!». 2. «Аяулы анашым, менің қыңыр мінезіме, еркелігіме төзіммен қарағаныңыз үшін алғысым шексіз. Сіздің бойыңыздағы даналық, әйелге тән мейірімділік сондай ғажап! Сізге деген махаббатым шексіз! Жан-дүниеңізде үнемі көктем болғанын қалаймын. Әр күніңіз таңғажайып сәттер мен қуанышты жаңалықтарға толы болғай!» [2

Оптимизм мен токсикалық позитивтілік арасындағы айырмашылықтар: Оптимиздің белгілері: - Позитивті ойлау. - Тұрақты позитивті бағдарлама. - Қажеттілікті ескере отырып, мәселелерді шешуге тырысу. - Әртүрлі жағдайларда жақсы нәтижелерді көру және жаңа тапсырмалар қабылдауға дайындық. - Стрессге төзімділік. Токсикалық позитивділікнің белгілері: - Негативті эмоцияларды жою немесе шектеу. - Эмпатияның жетіспеушілігі.

Ақыл мен парасаттың айырмашылығы — бұл ақылды адамның өзін-өзі бағалау қабілеті. Ақыл — ойлау, тану, түсіну, есте сақтау, жалпылау, бағалау, шешім қабылдау және ерікті іс-әрекеттерді жүзеге асыру қабілеттерінің жиынтығы.

Мінез — адамның жеке басына тән өзіндік психологиялық қасиеттері мен ерекшеліктерінің жиынтығы. Мінезді ашық және тұйық деп бөлуге болады, олардың адамдармен қарым-қатынас барысындағы қатынасынан.

Мейірімділік адамгершіліктің негізі деп есептеледі, өйткені бұл қасиет адамдар арасындағы сыйластыққа, кең пейілділікке және жанашырлыққа негізделеді. Мейірімділікті дамыту балаларды жан-жақты түсініп, ойлау қабілеттерін арттыруға, өз пікірлерін еркін жеткізе білуге үйретеді.

Баламен сөйлесу үшін ата-аналарға келесі ұсыныстарды сақтау ұсынылады: Балаға еліктеп, балаша сөздің айтылымын бұрмаламау. «Сен ең сүйіктісің», «Сен көп нәрсені істей аласың» және басқа да жылы сөздерді қолдану. Балаға кітапты көбірек оқып, жаңа және бейтаныс сөздерге түсіндіріп берілу. Серуенде әңгімелеу, жаңа сөздер мен сөйлемдерді бірнеше рет қайталау. Сөйлеуді анық, тегіс және эмоционалды түрде жүргізу.

Вербалды емес қарым-қатынастың психологиялық ерекшеліктері: - адам ақпараттың шамамен 70%-ын визуалды (көзбен) арна арқылы қабылдайды; - вербалды емес белгілер әңгімелесушінің шынайы сезімдері мен ойларын түсінуге мүмкіндік береді; - әңгімеленуші адамның айтқаны, қозғалысының жасанды және оның ақиқат екендігін түсуге ыңғайлы.

Міне, бала тәрбиесіне байланысты бірнеше мақал-мәтелдер: Қар қылаумен өседі, бала сылаумен өседі. Таяқтау оңай, тәрбиелеу қиын. Дұрыс қанаттанған түзу ұшар. Балаға өз тіліңмен сөйлеме, өз тілімен сөйлей.

Манипулятор — бұл әртүрлі объектілердің кеңістіктегі жағдайын басқару үшін қолданылатын құрылғы немесе машина. Манипуляторлардың психологиялық түрлері: Диктатор Жалбыз Калькулятор Қабылдаушы Сондай-ақ манипуляторлардың түрлерінің мысалы: Хулиган; Құрметті еркек; Судья; Қорғанысшы

Эндогамды тұрмыстық қарым-қатынастардың негізгі себептері — этникалық немесе әлеуметтік топтардың бөлінуі. Мысалы, эндогамды қарым-қайғылар — бұл этникалық топтарда өздерінің этникалық жағдайына сәйкес келетін қарым-қиялдар.

Ерік бостандығы мен адамгершілік арасындағы байланыс философтардың әртүрлі пікірлерімен ерекшеленеді. Ерік — адамның ішкі және сыртқы кедергілерді жеңумен байланысты өз мінез-құлқын саналы түрде реттеу: алға қойылған мақсатқа жету жолында туындайтын елеулі қиындықтарды еңсеру қабілеті; күш-жігірті, талпыныс, ақыл-ойын жұмсау; бойын кернеген сезімді тежеу.

Ана мен бала арасындағы қарым-қатынас туралы көріністерді көруге болады: - Ана мен баланың физикалық жақындығы. - Бала мен ата-ана арасында достық. - «Тілі шықпаған нәрестемен тілдесу».