Мұрат — адам бойындағы терең мақсатты, арманды, үлгі-өнегені білдіретін ұғым .
Мұраттың адам өміріндегі рөлі — рухани құбылыстарға қатысты қолданылатын идеал . Ол идея түсінігімен тығыз байланысты бола тұрады . Мәдениеттанушы ғалымдар қазақ мұратын адам мен табиғат арасындағы үйлесімділіктен туады деп есептейді .