Культура и искусство

«Құтты білік» дастанының мазмұны елдік бірлікті сақтау, елді құтқару, қорғау, өнер, ғылым, білімді дамыту деп есептеледі. Жүсіп Баласағұнның шығармасында мемлекетті басқару қағидалары мен принциптері, елге билік жүргізу ережелері мен тәртібі, қоғам мүшелерінің мінез-құлық және әдеп-ғұрып нормаларын жырлайды. «Құтты Білік» — бұл тарихи кезеңнің мінезі, қоғamдық саяси, әлеуметтік бітімі қанық, моральдық этикалық, рухани қазынамыздың негізі, арқау боларлық дүние.

Қамзол — бұл ұлттық киімнің құрамдас бөлігі. Қамзолды киімдің арқасынан киюге болады.

«Үш бәйтерек» атымен аталатын кітаптар мен мақалалар туралы ақпарат табылмады. Алайда, «Қазақтың үш бәйтерігі» деп аталатын бірнеше кітап көрмесі бар: - «Үш арыс 1894-1938»; - С. Сейфуллиннің «Тар жол, тайғақ кешу» романы; - Б. Майлиннің «Шұғаның белгісі» повесі. Сондай-ақ, «Үшбәйтерек — үш діңгек» атты интеллектуалдық сабақтар, кітапханалардың іс-шаралары, әдеби сазды кештер өткізілуі мүмкін.

Мақал-мәтелдер мен ұлттық құндылықтар арасында келесі байланыс бар: Ұлттық мәдениетті сақтаудың бір нұсқасы. Мақал мен мәтеллік — ұлттық қазына. Мақал да, мәтел де — халықтың қазынасы, тіл майданындағы басты қару.

Қазақ ұлттық ойындарының тарихы тереңде жатыр. Қазақтың ұлттық дәстүрлі ойынының ел арасындағы беделі, тарихи қоғамдағы алатын орны және болашақ ұрпақты өсірудегі қажеттілігі, оның шығу тарихы туралы ғылыми тұрғыдан бізге дейін көп ізденді.

Сөз өнері мен бейнелеу өнерінің айырмашылығы — материялық арқауы. Сөз шығармасы — жазба әдебиет, ауыз әдебиети Өнердің мақсаты — дүниені, адам өмірін, қоршаған ортаны көркемдік-эстетикалық тұрғыдан игеру.

Баққожа Мұқайдың «Өмірзая» романы саяси-тарихи роман жанрға жатады. Шығарма сюжетінде Кеңес өкіметінің таптаурын жүйесі мен ондағы құлдық санаға қарсы тұрған бас кейіпкер — тарих ғылымының кандидаты 35 жастағы Аяған Қуатов пен оның ұстазы — профессор Алдияр Ақпанұлы айналасында өрбиді.

Пейзаждарды жазғы салу үшін келесі құралдар қажет: акварельді суретті жазуға арналған жазбаша жауапта; гуашь; сурет жасау киімі; • ластик. Пейзажды акварельмен жазу үшін: 1. Пейзажді толық көрсетіп, горизонт сызығын, алдыңғы, ортаңғы және артыңғы жолдарды белгілейді. 2. Жазбаша бетті сумен сіңіріп отыр.

Батыр Баян — қазақ басшысы, 1714–1772 жылдары өмір сүрген. Батыр Баян Қазақ хандығының саяси және аймақтық бірлігін қорғау үшін қазақ-жоңғар соғысында қазақтармен күресте болған.

Қазақ әдебиетінде сөз өнері жүректі толқытатып, ақылды таразыла отырып, тіл қисынын қиюластыратын, ойды бояуын қандыра өрнектеп жеткізетін ұлы өнер болып табылады. Сөз өнерінің құдіреті — ол ақылға қозғау бола алатын, ойың мен сезіміңді жеткізуге көмектесетін киелі өнер.

«Біржан мен Сара» айтысының тақырыбы — әйел теңдігі, қазақ әйелдерінің бас бостандығы. Айтыс ақындары Біржан да, Сара да тарихтан белгілі, көпке мәлім адамдар болған.

Ертегілер әлемінде кейіпкерлердің тізімі жоқ. Бірақ қазақ ертегілері үш топқа бөлінеді: Қиял-ғажайып ертегі «Хайуанаттар туралы» ертегісі Тұрмыс-салт ертегі лері.

Жұматай Жақыпбаевтың ең танымал шығармаларының бірі «Ләйлә» (1981) жыр жинағының өлеңі болып саналады. Бұл өлең ақынның туған жердің көркем табиғатын, махаббатты, сұлулықты тебірене жырлады.

Қазақ мәдениетіндегі туыстық терминдердің мағынасы адамдардың өзара қарым-қатынасын нығайтуға, барыс-келістерді жиілеуге, туыс сүйіспеншілігін арттыруға байланысты. Туыстық атаулар адамдарға туысы бар адамның кімнің алыс, кімнің жақын екендігін ұғындырады.

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туының түстерінің мағынасы туралы ақпарат табылмады. Алайда, тудың түстері мен элементтері белгілі бір ұғымдарды білдіреді: Көк түс — адалдық, тазалық, сенімділік, мінсіздік. Алтын түс байлық пен молшылықты, өмір мен күшті бейнелейді. Құс бейнесі — қазақтың құрметті белгісі. Қазақстанның мемлекеттік атрибутикасында күннің бейнесі жалпыадамзаттық құндылықтарға адалдығын, әлемнің барлық елдеріне серіктестік пен ынтымақтастық үшін жасампаздық мемлекеттенің күшін айғақтайды.

Қазақ халқында туыстық қарым-қатынас (еркек тарапынан) жеті атаға, яғни жеті ұрпаққа созылады. Қазақстандағы туыстықтық қатынастар туралы ақпарат табылмады.

Поэма «Батыр Баян» Мағжан Жұмабаевтың жазылған.

Тілеу — Үмбетейдің әкесі, ХVІІІ ғасырдағы қазақ жырауларының бірі. Ол ерлік эпостарын, ел аузындағы аңыз-хикаяларды, шешендік сөздер мен нақылдарды жетік білген шежіре адам болған.

Мұқағали Мақатаевтың «Әке» өлеңінің мағынасы — адамның әкесіне арналған құрмет, құштарлық және ұрпаққа деген сенім. «Әке, сенің жасыңнан асып барам. Кезі-кезі келгенде тасып та алам, Кезі келгенде жасып қалам, Мына өмірге, бәрібір, ғашық балаң — деп ақын айтады.

Петропавл бекінісі 1752 жылы Тобольск-Ишим қорғаныс жолында қаланған. Петропавл бекітілісі — бұл ағаш бекіту.