Культура и искусство

Қазақстандағы қуыршақ театрлары балаларға арналған спектакльдерге мыналар жатады: «Бауырсақ»; «Шалқан»; "Үш аю"; Ер Төстік; Сәкен Жүнісовтің «Атамекен»; Роза Мұқанованың «Мәңгілік бала бейне».

Кіші жүздегі рулар: - Алты ата Әлімұлы — Шекті, Қаракесек, Қарасақал, Төртқара, Кете, Шөмекей. - Жетіру — Тама, Табын, Телеу, Жағалбайлы, Рамадан, Кердері, Керейіт. - Он екі ата Байұлы — Адай, Алшын, Жаппас, Алаша, Байбақты, Беріш, Масқар, Таз, Есентемір, Ысық, Қызылқұрт, Шеркеш.

Шәкәрім Құдайбердіұлының өмірі мен шығармашылығы туралы деректер келесі бағалы ресурстардан табуға болады: - «Қазақстандық правда» газетінде 1988 жылдың 14 сәуірінде «Қоғамдық партия Қазақстанның Орталық Комитетіне. Ақын Шәкәрменің шығармаларының қалдықтары туралы» материалдары жарияланды; - 1973 және 1988 жылдары Шәкәрмеңің қалдықтарын жинап, басылып шығарып отырған және атақты қазақ жазушысы және әдебиеттанушы Мухтар Магауиннің күш-жігеріне байланысты ақын мен философтың шығармасын қазақ халқына қайтаруға мүмкіндік берді; - Шәкәрмнің алғашқы академиктік өмірі туралы Шамшиябану Сатпаеваның жазылған білімдік-зерттеуші мақаласы бар.

Сақ мәдениетінің ерекшеліктеріне мыналар жатады: Әлеуметтік қоғамдық бөліністер. «Алтын адам» және басқа ескерткіштер. Сақтардың мәдени мұрасы қазіргі уақытта толық зерттелмеген.

Сәкен Майғазиевтің жаңа әндері әртүрлі тақырыптарды қамтиды, олардың ішінде: - «Ұят»; - «Әдемі махаббат»; - «Гүлім»; - «Күлгенің қандай»; - «Сүйем».

Қазақстанда әдет-ғұрыптардың қазіргі жағдайы туралы ақпарат табылмады. Алайда, қазіргі қоғамда кейбір салт-дәстүрлердің оғаш көрінетінін жасырын емес екенін айтуға болады. Мысалы, ағайынға бала беру, әмеңгерлік, іштей құда түсу сияқты салт-дәстүрдің кездесе бермеуі мүмкін.

Қазақтың ұлттық ою-өрнектері мен олардың атаулары көп. Қазақ оюларының атаулары халықтың мәдени-әлеуметтік өміріне байланысты өзгеріп отырады.

Ресми деректер Қазақстандағы рулардың таралуы туралы жоқ. Алайда, қазақ халқының негізін құратын ру-тайпалар туралы ақпарат бар. Қазақ рулары — қазақтардың негізгі ру-тайпалары. Орта жүздегі руларға мыналар жатады: Найман; Уақ; Қыпшақ.

Қидандардың мәдениеті мен өмір салты туралы ақпарат табылмады. Бірақ Қидан патшалығы (қытайша: 契丹, Цидань) — 907 жылдан 1125 жылға дейін болған, қазіргі Ішкі Моңғолия, Моңғолстан және Маньчжурияны мекендеген ежелгі көшпенді моңғолдар тайпаларының мемлекеті болды. Қидандарға жер өңдеу, бау-бақша өсіру, қолөнер, сауда жат емес-ті.

Қайрат Ноғайбайұлы Рысқұлбеков (1966–1988) — 1986 жылғы Алматы қаласындағы Желтоқсан көтерілісінің қатысушысы, Халық Қаһарманы. Қайрат Рысқұловтың қасіретті ерлігі Қазақстанның ғана емес, одан тысқары тұратын да жұртшылықты қатты қобалжытты.

Қазақстанның киелі орындарының тарихи маңыздылығы әртүрлі болуы мүмкін. Біреулердің ішінде: Шығыс Қазақстандағы киелі жерлер. «Едіге би» шыңы. Айша бибі кесенесі.

Композиция рассказа «Тәуекел той» сюжеттік-композициялық құрылым арқылы идеялық мазмұнды терең түсінуге көмектеседі. Шығарманың сюжеті тойдың барысын, оның ішіндегі әдет-ғұрыптарды (қыз ұзату, беташар, т.б.) суреттеу арқылы өрбиді.

Қазақстанда 1 маусым Халықаралық балаларды қорғау күні деп аталады. Бұл күн 1950 жылы Біріккен Ұлттар Ұйымының шешімімен Халықаралық демократиялық әйелдер федерациясы конгресінің шешіміне сәйкес белгіленді.

Ұлы Жібек жолында тауарлардың ішінде тасымалданды: - жібек; - изумруд; - жеміс-жидектер; - құмыра; - әшекей бұйымдар.

Әлімхан Ермеков «Алаш» партиясы мен «Алаш-Орда» қозғалысына қатысты. 1917 жылы Орынборда «Алаш» партииның Бүкілқазақ құрылтайы өтті, осында «Алаш Орда» ұлттық-территориялық автономиясы құрылып, оның басшысы Әлихан Бөкейхан сайланды.

Міне, отбасы туралы бірнеше мақал-мәтелдер: Бала тәрбиесі — бесіктен басталады. Бабасы еккенді баласы орады. Әкеге қарап ұл өсер. Ата — балаға сыншы. Атаның жүгі — атанның жүгі.

«Құтты білік» дастанының идеялары: Әділет. Бақ-дәулет. Ақыл-парасат.

Этикеттің негізгі принциптері мыналарды қамтиды: Тіл мен сөйлеудің мәдениеті және тазалығы. Қолданудағы басқа адамдарға құрмет пен жақсы манералар. Эмоцияларды бақылау және теріс болу қабілеті.

Құйрық-бауыр салты — қазақ дәстүріндегі құдалықтың бір бөлігі. Құдайы құдайды ән жырлап, құйрықтың майын алып, бауырын жейді. Бұл салт құдайға құдай болғандықтан ауыз тиеді.

Арнау өлеңдерінің ерекшеліктері туралы әртүрлі пікірлер бар. Бірақ олардың бірі — арнаудың белгілі бір тұлғаға бағытталуы. Арнау — бұл белгілі бір адамның бейнесін, мінез-құлқын суреттеу мақсатымен жазылған поэзиялық туынды.