Культура и искусство

Қазақ мәдениетінде қыздарға келесі құрмет көрсетіледі: - Қыз бала — отбасының ұйытқысы. - «Қыз жолы жіңішке». - Қазақ қоғамында қыз баланың ерекше қасиеттері ретінде әдептілік, сабырлылық, сыпайылық, үлкендердің құрметіне көңіл бөлу маңызды орын алған.

Повесть «Ұшқан ұя» Бауыржан Момышұлының өзінің өмірі туралы ескертеді. Повестьде туғандардың арасындағы қарым-қатынасты мыналар көрсетеді: Туған жерге ыстық махаббат «Тәрбие отбасынан басталады». Бала тәрбиесіндегі жоғарыдағылардың атқаратын қызметі.

Қазақ суретшілерінің шығармашылығының тақырыптарына мыналар жатады: - портрет; - пейзаж; - тақырыптық картина; - кітап иллюстрациясы; - әдебиеттік шығармалар.

Тәуелсіздік күніне арналған құттықтаулардың мысалдары: Құрметті отандастар, Қазақстан Республикасының Тәуелсіз күнімен шын жүректен құттықтаймын! Тәуелсіздіктің мерекесі құтты болсын! Әрбір халық үшін тәуекельді мемлекеттің артық қасиетті әрі қымбат дүние жоқ. Лайым осы биікт

Адамгершілік құндылықтары «Көшпелі алтын» шығармасында адамзаттың табиғатпен, қоғаммен және өз ішкі дүниесімен үйлесімділігіне келуіне байланысты. Шығарманың негізгі идеясы — адамгершілік қасиеттерді сақтау және материалдық құндылықтардан жоғары қою.

Абайдың гуманистік көзқарастары адамды рухани дүниеге, адамның адамдарға жасаған жақсылығына қарап бағалауға үндеді. Абай адамды шыққан тегіне, қоғамдағы дәрежесіне, ақсүйектігі мен байлығына, сондай-ақ оның табиғи қасиеттеріне қарамастан, оны рухани өміріне қарап табысты. Ұлы ақынның еңбектерінде адамгершілік, бірлік, тірлік және ізгілік идеялары көрсетілген.

«Алғыс» сөзі кездеседі мына әндерде: - Тахмина Әшімбекованың «Алғысы»; - Қарақат Әбілдинаның «Алға»; - Мейрамбек Бесбаевтың «Алғыстың әні»; - Клара Төленбаеваның «Менің алғысымын».

«Титаник» туралы кітаптар мен фильмдер: «Титаниктың соңғы таеннамасы» Уолтер Лорд; Джеймс Кэмеронның «Титаник»; «Тітанның соңғы күні»; «Титаник: Қашан және анықталған» Джуди Доннелли; «Тітанды ашатын» Клайв Касслер; Морган Робертсонның «Тщетность, немесе «Титанның» соғуы»; Стив Тёрнердің «Ойнаған тобы: «Титаникпен» бірге соғұрлым соң соққан оянған 8 музыкант». «Титаник» кинофильмдері: 1. «Титаник», 1943; 2. «Титаник. Соңғы таменнамалар»; 3. «Соңғы құпиялар: Титаник». 4. «Қашаннан қорғап алынған»; 5. «Айсбергты көрген бала»; 6. «Үлкен ай»; 7. «Тітананың қайтыс болуы».

Түркістан қаласының ежелгі атаулары туралы ақпарат табылмады. Алайда, тарихи деректер бойынша, Түркістаның атауы «түркілер елі, мекені» деген мағынаны білдіреді. Қаланың іргетасы V–VІ ғасырларда қаланып, атауы бірнеше рет ауысқан.

Құрманғазының күйлері әртүрлі тақырыптарды қамтиды, мысалы: өмір тартысы; туған елдің әсем табиғаты; қажымас жігер, өршіл ой, қиындыққа мойымайтын күш, алға итермелейтін арман; адамның қиналғанын суреттейтін философиялық күй.

«Бандыны қуған Хамит» әңгімесінде Сәкен Сейфуллиннің бандалардың бейнесі елдің үрейін, момын шаруалардың берекесін кетірген қарақшылық әрекеттерін айтып өтеді. Бандаларға қарсы күрес оқиғалары баяндалған.

«Титаник» лайнерынің айсбергпен кездесуінен 1912 жылғы 14-15 сәуірдегі түнде 1490-тен 1635 адамның өліміне әкелді. Трагедияның салдарына сондай-ақ 885 адамнан тұратын лайнердің құрамына кіретін 189 экипаж қызметкері, 60% бірінші кластың, 44% екінші кластының және 25% үшінші кластындағы жолаушылар жатқан.

Қазақтың қасқыр туралы аңыздарының бірнеше мысалы: Қасқыр — қайсар, аса сақ хайуан. Ата-бабаларымыз бауыр еті — балаларына бұл «киелі жануардың» есімін беруді әлі күнге дейін үрдіс етіп келеді. Қасқырдың кейбір ерекшеліктері: 1. Қасқырдағы жағы өте күшті.

Автор стихотворения «Қалың елім, қазағым, қайран жұртым» — Абай Құнанбаев.

Абайдың балалары: Ақылбай (1861–1904). Әбдірахман (Әбіш) (1868–1895). Мағауия (Мағаш) (1870–1904), әкесінің ұлы.

Құрманғазы Сағырбайұлы (1818–1889) — қазақ халқының ұлы күйші-композиторы, домбырашы, күйлердің (домбыра үшін қойылған пьесалар) жаздың авторы. 1823 жылы Букеев Ордасында дүниеге келген. 6 жасында отбасы оны шалғайлауға жіберді.  Құрманғаздың күйлері тарихи оқиғаларға, өз өмірінің кейбір мәселесіне, анасына арналған ескертулерге арналған.

«Мысық пен әтеш» ертегісін орыс халқының жазды. Орысша нұсқалары — 49, украиндық — 11, белоруссиялық — 8.

Биржан сал Қожағұлұлы (1834–1897) — қазақ ақыны, композитор, айтысшы. Біржан алғаш ауыл арасында ән салып, өнер куған, бертін келе өз жанынан да ән шығара бастайды. Өмірінің соңғы кезеңі трагедиялық жағдайда өтті.

Төр — киіз үйдегі ең құрметті, жоғары орын. Төрге ақ пен қара түсті сырмақ төселеді.

Салт-дәстүр — әр ұлттың, халықтың діні мен сеніміне, тұрмыс-тіршілігіне, ұлттық құрылым ерекшелігіне сәйкес ғасырлар бойы жинақталып, өмірдің өзі туғызған ғұрыптардың жиынтығы, қауым мен қоғамда қалыптасқан мінез-құлықтың үлгілері. Әдет-ғұрыпты шариғат терминологиясында көбінесе арап тіліндегі «ъадәт (عادة)» және «ъурф (عرف)» сөздерімен белгілейді.