Тіршіліктің пайда болуы туралы бірнеше теориялар бар:
Креационизм . Тіршілік өзінен шығарылған деген пікірге негізделген .
«Тіршілік жер бетінде мәңгілік» теориясы . Жер ешқандай құдіретті күш жасамай, тіршілік те мәңге болған деп ойлайды .
«Панспермия» теориясы, тіршілікті ғарыштан Жерге әкелуге болатын деп ойлайтын .
«Биохимиялық эволюция» теориясы (Опарин — Холдейн) . Тіршілктің абиогендік жолмен пайда болғанын, оның алғашқы түрлері қарапайым қосылыстардан пайда болған және қатты түрде эволюцияланған деп болжайды .
Бұл теориялардың барлығы екі қарама-қарсы идея негізінде қалыптасқан . Биогенез идеясы тірі тек тірінен шығатын деп, абиогенез идеясы — тірі өліден шығатын, немесе шығатын деген деп бағаланады .