Экономика и финансы

Қалдықсыз экономика моделі үш негізгі принципке негізделеді: 1. Қайта пайдалану. 2. Қалдықтарды азайту.

Бағаны оңтайландыру үшін келесі әдістерді қолдануға болады: - Шығындарды ескере отырып баға белгілеу. - Бәсекелестерге қарап қатысты баға белгілеу, мысалы, егер сізде өзіңіз сататын тауарды сататын бес бәсекелесіңіз болса, олардың бағаларын ең қымбаттыдан ең арзанға жіктеңіз және өз бағаңызды сіз тиімді болып көрінетін деңгейде белгілеңіз.

Меншік қатынастарының жүйесі келесі факторларға байланысты: - Өндіріс факторларының бірігу тәсілі. - Табыстардың үлестіру тәсілдері. - «Жекелену» және «қоғамдану» сияқты жұп категориялардың өзара байланысы.

Инфляция мен стагнацияның экономикаға әсері стагфляция деп аталады. Стагфляция — бұл инфляция мен стагнацияны бір уақытта байланыстыру, яғни экономиканың қатты төмендеуі немесе қозғалысының баяулатын жағдай.

Еуроодаққа мүше болу үшін қажет: - өтініш беру; - елдің еуропалық территориясы 3 есе көп. Еуроодақтың құрамына жақын арада Хорватия, Сербия және Түркия кіруі жоспарланып отыр.

Қазақстанда алтын өндірісі тиімділігі өндіру технологиясын жетілдіру және алтынның барлық кен орындарынан алынған көлемін арттыру арқылы жүзеге асырылады. Қазақстанның алтын кен орнының көлемі әлемнің 100-нан 50 мың тоннаға дейін азайып жатқан.

АҚШ доллары 15 ел мен қара теңіз аралдарында ресми валюта болып табылады: Британдық Виргин аралдары; Эквадор Республикасы; Шығыс Тимор Республикасы; Эль-Сальвадор Республикасы (Сальвадор); Зимбабве мемлекеті; Панама Республикасы; Кайкос және Түріктер аралдарын қосатын тұлғалар. АҚШ-тың доллары еуро, стерлинг, пула, рэнд және басқа да бірнеше валюталармен бірге Зимбабведегі ресми валюта.

«Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры» АҚ шағын және орта бизнеске қолдау көрсету үшін төрт құралды пайдаланып келеді: 1. Жеңілдікпен несие беру. 2. Сыйақы мөлшерлемесін субсидиялау. 3. Несиеге кепілдік беру. 4. Онлайн оқыту және клиентті қаржы иституттарына дейін жетелеу.

Инфляцияның тудыруына әртүрлі факторлар әсер етеді, оларды сыртқы және ішкі бөлінеді. Сыртқы факторлардың ішінде келесілер болуы мүмкін: - ұлттық валютаның соғуы; - импортты тауарларға бағалардың өсуі; - өндіріс және азық-түлік кезеңдері; - халықаралық энергия ресурстарына бағаларының өсуі, ол сыртқы да, ішкі нарықта да логистика құнында көрінеді.

Экономикалық артықшылықтар: - отын-энергетика ресурстарын пайдалану тиімділігін арттыру; - шығындарды азайту; - өнім өндіру барысындағы энергия ресурстарының тұтыну саласындағы нормативтерді қолдану; - қуаттылық коэффициентіне қойылатын талаптарды қолдану, оларды оңтайландыру. Экологиялық артықшылықтары: - парникті газдардың шығарылуын төмендету; - ғаламдық климаттың өзгеруін бәсеңдетуге көмектесу.

Жеке меншік Қазақстанның Конституциясының 6-бабында мемлекеттің конституциялық құрылымының негіздерінің қатарына жатқызылған. Жеке меншіктің пайда болуына жаңа әлеуметтік-экономикалық жағдайлар әсер етті.

Геоэкономиканың негізгі принциптері мыналар болуы мүмкін: - Мемлекеттер арасындағы шекаралардың жоғалуы. - Экономиканың мемлекет ішіндегі және сыртқа қызметі кезіндегі саяси процестің әсерінің арта түсуі. - Әлемдік экономикалық тепе-теңдіктің сақталуын қамтамасыз ететін жалпыэкономикалық ережелердің пайда болуы. Геоэкономика — бұл мемлекеттің экономикалық күші тұрғысынан жаңа геополитика (геосаяси экономика), сыртқы мақсаттарға қол жеткізу, әлемдік немесе аймақтық билікті экономикалық арқылы қамтамыз ету.

Қызылшаруа ауылында ауыл шаруашылығы саласы дамыған. Қызылорда облысынан 2022 жылдың 1 маусымына 39,8 мың тонна ауыл шаруашылығын өндіретін өнімдер (күріш, балық өнімдері, бидай қалдығы, қамыс) экспортталып, өткен жылдың сәйкесті кезеңімен салыстырғанда 125,9 пайызды құрап отыр.

Қаржыны тиімді басқару үшін келесі принциптерді білу керек: - Бюджеттік принциптер. - Қаржы басқарудың қағидалары.

XX ғасырдың екінші жартысында әл-ауқатты мемлекеттер экономикалық дағдарысқа ұшырады. Бұл себептерді атап айтқанда, әлеуметтік саладағы өзгерістер, нарықтық экономикада инфляция мен жұмыссыздықтың өсуі, экономикалық тоқыраулар байқалды.

Павлодар қаласында келесі өндіріс орындары бар: - «Павлодарэнерго»; - «Қаустик»; - ТОО «Павлодарсоль». Павлодар облысының негізгі өнеркәсіптік салалары: тау-кен, май өңдеу, химиялық, тағамдық өндіру, сондай-ақ энергетика, қара және ақ металл өндірисі.

Демографиялық дағдарысты реттеу үшін қолдануға болады: - экономикалық шаралар (бала туу кезінде әртүрлі жәрдемақылар, қарыздар, несиелер, салықтық және тұрмыс, үй жеңілдіктерін беру); - әкімшілік-құқықтық шаралар (ана мен бала денсаулығын сақтау, алименттік төлем міндеттері, жұмысқа жарамсыздарды әлеуметтік қамтамасыз ету, жұмыстың бастылық жағдайлары, ішкі және сыртқы көші-қон); - тәрбиелік және насихаттық шаралар.

Ақтөбе облысындағы экономикалық даму бағдарламаларының кейбіреулері: - Ақтөбенің кәріздік-тазарту құрылыстарын жаңарту. - «Ақтөбемінге магистральдық газ құбыры-тармағының үшінші желісін салу» - Қаланың әуежайын мультимодалды хаб ретінде дамыту үшін экономикалық аймақ құру.

Қазақстан халқының саны 20 миллионға жақын болды. Қазақстанда халық санының ең жоғары өсуі Астана қаласында тіркелді — 14 561 адам.

Қара металлургия — бұл шойын, болат және ферроқорытпаларды өндірумен айналысатын ауыр өнеркәсіптің саласы. Қара металлургияның экономикалық маңызы: - құрылыс, машина жасау, кеме жасау және авиатехниканың шикізатпен қамтамасыз етуіне жауапты; - қоқыстарды өңдеу мен қайта өңдеуде үлкен рөл атқарады; - экологияны жақсартуға көмектеседі.