Экономика и финансы

1970–1980 жылдарда әлемде келесі экономикалық өзгерістер болды: Энергетикалық, экологиялық және қаржылық дағдарыстар. Өндіріс қиындатылды. Інформациондық қоғамның қалыптасуы. 1974–1975 жылдары әлемдік экономикалық дағдылар басталды.

АҚШ долларының тарихы 158 жылды құрайды. 16 ғасырдың басында Англия Біртұтас Американың кейбір аймақтарында нарықтық қызмет істеу үшін ақша қажет болды. АҚШ Кәсіпорыны 1785 жылы долларды ресми түрде ресми валюта деп жариялаған, бірақ ол әлі де испандық монета ретінде көрініс тапты.

Қазақстандағы жаңа экономикалық саясат елдің экономикасын көтеруге және халықтың тұрмысына ықпал етуге мүмкіндік беретін нарықтық-экономикалық қатынастарға көшу идеясымен байланысты. Мемлекет өнеркәсіптің толық мемлекет меншігінен ішінара алып тастады және жеке тұлғаларға шағын және орта кәсіпкерлікке иелік етуге мүмкіндікті береді. Қазақстанның жаңа саясатының алғашқы үш жылында ел бойынша тұтас ақша 150 миллионнан 800 миллионға дейін өсті.

Мемлекеттер арасындағы экономикалық теңсіздік өзгерістерге әртүрлі себептермен байланысты болуы мүмкін. 2024 жылғы Оксфам есебіне сәйкес, теңсіздіктің айтарлықтай өскені анықталды, өйткені шамамен бес миллиард адам кедейленді, сонымен бірге ең бай бес адамның байлығы екі есе өсті. Бұл тенденциялар он жыл ішінде әлемдегі алғашқы триллионерге жол ашатынын және жаһандық кедейлікті жою 229 жылға дейін шегерілетінін ескертеді.

Реформаны жүзеге асыру үшін келесі шарттарды сақтау қажет: - Ұлттық комиссияның жұмыс істеуі. - Президенттің бағдарламасы. - «100 нақты қадам» Ұлт жоспары.

Ұлттық мүдделердің қалыптасуына әсер ететін факторлар: - елдің саяси көрсеткіштері; - ресурстық мүмкіндіктер; - әлеуметтік-экономикалық және қоғамдық-саяси деңгей; - салт-дәстүрлер; - халықаралық қауымдастықтағы орны мен салмағы.

1965 жылы Қазақстанда келесі экономикалық реформалар жүргізілді: Кәсіпорындардың өзін-өзі басқаруы. «Хозрасчет»: материалдық ынталанатын, әлеуметтік-мәдени және табиғи дамыту, өндік өндірудің өзін қаржыландыруы бойынша қорлар құрылды; кәсіпорндалар пайдаланылатын өндірудік қорлар үшін тұрақты, пайдаға тәуелді емес төлемдер енгізілді; Өнеркәсіптің басқаруын реорганизациялау.

АО «НК «Қазақстан темір жолы» холдингіне келесі компаниялар кіреді: «Пассажирларды жүктемес»; Қазтеміртранс; KTZ Express; Кеденстранссервис; Теміржолсу; Middle Corridor.

«Ұлттық қор — балаларға» бағдарламасының негізгі мақсаттары: - өскелең ұрпақты қолдау; - оларға ұлттық жинақ есебінен тұрғын үй жағдайларын жақсарту немесе білім алуға мүмкіндік беру; - болашақ ұрпақ үшін жинақтарды қалыптастыру арқылы қаржы ресурстарын үнемдеу.

Қазақстандағы үйлену тойын ұйымдастыру қанша тұратынын анықтау мүмкін болмады, өйткені оның құны әртүрлі факторларға байланысты. Мүмкіндік берілгендей, тойдың құны 150 миллион теңгеге дейін жете алады. Қарапайым тойдың өзіне 4 млн 850 мың теңге дейін жұмсалады.

«Дипломмен ауылға» бағдарламасынан кейін әлеуметтік қолдаулар көрсетіледі: - біржолғы көтерме жәрдемақысы — 100 АЕК; - тұрғын үй несиесі — аудан орталықтарында 2500 АЕҚ-ке дейін және ауылдарда 2000 АЄҚ-ке дейін. «Дипломмен ауылға!» бағдарламаны аясында барлық бюджеттік кредит Отбасы банкке төленеді.

Штаттық кесте — бұл ұйымның құрылымы, штаттық құрамы және штаттық саны бекітілген ішкі ұйымдық-құқықтық құжат.

Меншіктің түрлері: Жеке меншік. Ұжымдық меншік. Қоғамдық меншік (мемлекеттік меншік). Меншік объектілеріне жылжымайтын мүлік, жылжитын мүлік және интеллектуалды меншік жатады.

Биржалардың негізгі түрлері: Құны. Валюта. Тауар. Криптовалюта.

Қазақстанның тәуелсіздігіне дейінгі демографиялық жағдайы 1989–1999 жылдар аралығында халық саны 1,5 миллионнан астам адамға, яғни 8,2%-ға азайды. Қазақстандағы тәуекелге байланысты кейінгі дамудың бірнеше кезеңінен өтуі мүмкін: нарықтық экономикаға көшу кезіндегі күрделі экономикалық жағдай; халықтың көпшілігінің өмір сүру деңгейінің төмендеуі; мемлекет тарапынан көрсетілетін әлеуметтік қорғаудың күрт құлдырауы; жүйелі демографиялық саясат айтарлықтай нәтижеге қол жеткізуге және ел дамуының жаңа деңгейіне шығуға мүмкіндік берді.

Меншік объектілеріне мыналар жатады: - Жылжымайтын мүліктер. - Қозғалмалы мүліктер, мысалы ақша, бағалы қағаз және басқа да шаруашылыққа қажетті мүліктер. - Интеллектуальды меншік, мысалы, адамның ғылыми, өнер шығармашылық туындылары, фирманың атауы, тауар белгісі, инновация және т. б..

«Қаржы қағидалары» — бұл Данияр Жігітбек. Кітап қаржы саласындағы негізгі қағидаларды түсіндіреді және оқырманға қаржылық сауаттылықты арттыруға көмектеседі.

Қазақстандағы алтын кен орындарының негізгі бөлігі Шығыс Қазақстан, Ақмола және Қарағанды облыстарында орналасқан. Қазақстанның алтын қоры бойынша облыстардың саны: Шығыс — 867,6 тонна; Ақмола — 492,3 тонна; Қарағанды — 270,3 тонна.

Әлеуметтік көмектің мөлшері әрбір жағдайға байланысты және шекті шама деп аталады. Шекті шаманың мөлшемі 50 (елу) айлық есептік көрсеткішті құрайды.

Қазақстанда қаржылық қызметтерге мыналар жатады: Қаржы институтының стильдері. Бухгалтерлік есеп. Инвестициялық банкинг. Қаржы өнімдеріне сақтандыру, несие карталары, ипотекалық несиелер, зейнетақы қорлары жатады.