Экономика и финансы

Моноқалалар мен агломерациялардың проблемалары туралы ақпарат табылмады. Алайда, Қазақстандағы моноқалалардың негізгі мәселелері мыналар болуы мүмкін: - экономикалық мәселе: негізгі қала құраушы кәсіпорындардың жұмысының тоқтауы немесе оған қауіп төнуі; - әлеуметтік мәселелер: жұмыссыздықтың көбейуі, халықтың өмір сүру деңгейінің нашарлауы, әлеуметтік жағдайдың ушығуы; - инфрақұрылымдық мәселелер. Қазақстан Республикасында агломерацияны қалыптастыру, дамыту және олардың жұмыс істеуі үшін қоғамдық қатынастарды реттейтін заң «Қазақстан Республикиның агломерациялары туралы» қабылданған.

Қазақстанның ұлттық валютасы — тенге. Атауы ортағасырлық түркі денелерінің күміс монеталарынан шығарылған.

Танзимат реформаларының экономикалық әсері туралы ақпарат табылмады. Алайда, Танзимат кезеңінде өзін-өзі қалпына келтіру қабілетін жоғалтқаннан кейін Осман империясының экономикасы дамыды. Танзиматтық реформалардың экономикалық нәтижелері мыналарды қамтиды: еуропалық стандарттарға сәйкес армиялық дайындық және жалпы жауынгерлік міндеттілігі енгізіліп, армияның күреске қабілеттілігін арттыру; қолданбалы банкноттар шығарылды; сауда мен қаржы ынталандырылды, бұл халықаралық сауданы дамытуға ықпал етті; ішкі салаларға (ішкі саясат, қорғаныс, сақтандыру және т.б.) жанама министрліктер құрылды; мекенжайлар, фабрикалар және пароходстволар құрылғаны.

Экономикалық тұрақтылық — бұл экономиканың дамуының қауіпсіздігі, оның өсуіне және әлеуеттілігіне әсер ететін факторлардың жиынтығы. Саяси тұрақтандыру — мемлекеттің саяси жүйесінің тиімділігі мен тұрақтылығы, қоғамның топтасуы мен әлеуметтік-демографиялық дамуын қамтамасыз ету.

«Дипломмен ауылға» бағдарламасы бойынша кредит алу үшін Отбасы банкпен жұмыс істеу керек. Бұл бағдарламаның қаржы агенті болып тағайындалған, онда қарыз алушылардың төлемдеріне қызмет көрсетіледі.

«Нұрлы көш» бағдарламасының негізгі міндеттері: экономиканың жұмыс ресурстарына сәйкес, сондай-ақ таңдауларды жүзеге асыратын бағдарламаның қатысушыларының таралуын ынталандыру; бағдарламалаушылардың әлеуметтік қолдау мәселелерін кешенді шешу үшін жаңа механизмдерді әзірлеу және жүзеге асу; қатысушыларды тұрғын үймен қамтамасыз ету, үй салу және сату үшін бюджеттік кредітті пайдалану. Бағдарламаның орындалуы миграциялық процестерді нормативтік-құқықтық негізде реттеуді жақсартуға мүмкіндік береді.

Түркістан АКСР-нің экономикалық және саяси жағдайы туралы ақпарат табылмады. Бірақ 1918 жылғы 30 сәуірден 1924 жылғы 27 қазанға дейін өмір сүрген бұл автономиялы республиканың құрылуына байланысты бірнеше фактілер бар. Түркістан автономиясының құруына мүмкіндік берілмеген. Бұл автономия бар-жоғы 64 күн өмір сürсе де, Орта Азия тарихында елеулі орын алып, большевиктерге оппозициялық күш ретінде қарсы тұра білді.

Реформаның белгілері: Әртүрлі кезеңде жүзеге асырылады. Реформалар мемлекеттік билік немесе басқарушы органдармен жүргізіледі. Өзгерулер заңда, жарлықта және қаулыда басылды Жалпы жетілдірудің мақсаты реформалар. Мысалы, әлеуметтік мәселелердің өсуіне немесе кризис тәжірибесінің күшейуіне әкелуі мүмкін. Қоғамның бір немесе бірнеше маңызды саласына қатысады.

Қырғызстандағы бала туу деңгейі 2020 жылғы деректерге сәйкес 3,04 бала/әйел. Кеңес өкіметі тұсында Қырғyzстанда бала туу көрсеткіші жоғары болды (ТФР 4 немесе одан жоғары).

Қазақстанның инфрақұрылым саласындағы негізгі мәселелері мыналарды қамтиды: - Энергетикалық инфрақұрылымы. - Көлік инфрақұрылымы: көлік дәліздерін дамыту, жолдарды реконструкциялау және теміржол желісін жаңғырту. - Сумен жабдықтау және су бұру инфрақұрылымы: сумен қамтамасыз ету, су бұру және сарқынды суларды тазарту нысандарын салу және жаңғыру.

Қазақстандағы қала тұрғындарының саны 2023 жылдың үшінші тоқсанының қорытындысы бойынша 12,4 миллион адам. Қала халқының үлесі 62% құрайды.

Қазақстанның әлемдік нарыққа шығу жолдарының кейбіреулері: - Қаржы жүйесін белгілі бір жүйеге келтіру. - Мемлекеттік меншікті жекешелендіру. - «Қазақстанда ісін жаңа бастаған экспорттаушыларға мемлекетті қолдаудың көптеген қаржылық және қаржысыз шаралары ұсынылады».

Әйтекеби ауданының экономикасының негізгі бағыттары: Жылқы өсіру. Тау-кен шаруашылығы. Аудан территориясында M-32 және A-22 автокөліктері, Хромтау — Алтынсарино теміржол жолағы орналасқан.

Жылжымайтын мүлік объектілері жер телімдері, ғимараттар, құрылыстар, көпжылдық екпелер және жермен тығыз байланысты өзге мүлік, яғни орнынан олардың мақсатына сай емес шығынсыз ауыстыру мүмкін болмайтын объектілерге бөлінеді. Жылжымайтын мүлікті бастапқы және кейінгі нысандар болып екіге бөлуге болады.

Еңбек нарығындағы жұмыс күшінің құны жұмысшының тұтынатын тауарлар мен қызметтердің бағасына ықпал етеді. Жалданушы қызметкерлер жұмыс орындарын олардың «бағасы» қарап таңдайды.

Қазақстанның өзендері экономикалық маңызға ие, өйткені олар: ауыл шаруашылығында балық аулануға қолданылады; су ағынының тұрақтылығына байланысты көптеген қалалар мен аудандардың орналасуы мүмкін; өздерінің ағысында көптеген өнеркәсіп орталығы орналасқан; көптеген аумақтарды жайылымға алып, көлеңкеге айналдырады.

Бөкей хандығындағы салық салу жүйесі орталықтандыруға ханның өтуімен, хан мен сұлтандардың жаңа этикетін енгізумен және бокеевтік қазақтардың билік шеңберінің қажеттіліктерінің өсуімен байланысты болды. Хан және оның сұлтаны қолдаған жаңа эксплуатация жүйесін қазақ массаларына қиындық пен азынаға түсіреді.

«Даму» Қорының филиалы шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерін қолдауға дайындайды. Қордың жұмысы пайыздық мөлшерлемені субсидиялау, несиелерді кепілдендіру, екінші деңгейдегі банктер, микроқаржы ұйымдары және лизингтік компаниялар арқылы жеңілдетілген несиелендіру салаларында жүзеге асырылады.

Интервенцияның салдары әртүрлі болуы мүмкін, мысалы: Соғыс салдары. Соғыстың заңдары мен әдеттерін бұзу, азаматтық тұрғындарының өлімі, үлкен бұзылулар, ұлттық тауарларды алып тастау. Экономикалық салдар. Ресми валюта курсін өзгерту, инфляцияның қатты өсуіне немесе дефляцияның пайда болуына әкелуі мүмкін. Сонымен қатар, соғысқа қатысушы мемлекеттердің әскери, идеологиялық, дипломатиялық және басқа да түрлеріндегі интервенцияларының салдарын білуге болады.

Индустрияландыру саясатының нәтижесінде Қазақстанның экономикалық жағдайы келесі түрлі өзгерістерге ие болды: - өнеркәсіп саласының өркендетілуі ауыл шаруашылығы өнімдеріне қарағанда өнеркәсіптік өнімнің үлесінің көбейюі; - қала халқы санының артуы, қалалардың урбанизациялануы мен күшеюі; - ауыл шаруашылықтың дағдарысқа ұшырауы.