Экономика и финансы

1867–1868 жылдардағы реформа. 1991 жылы басталған бірінші кезеңде билік халыққа үйлерді жекеменшікке шығаруға рұқсат берді. 1996 жылдан бастап, реформалаудың екінші кезегінде билік пәтер иелері кооперативтерін (ПИК) ашуға мүмкіндік берді, формальды түрде олар тұрғын үй қорларын тиімді басқару үшін пәтер меншік иелерін біріктірмейтін тұғын.

Тауар таңбасының маңызды функциясы тауардың немесе қызметтің коммерциялық көзін немесе шыққан жерін анықтау болып табылады. Тауар таңбасаның құндылығы оның тұтынушысымен өнімнің өндірушісінің қарым-қатынасында болады, тауар таңбы өзіне әкелетін сапалы кепілдігінің функциясы.

Агроөнеркәсіптік кешен (АӨК) дамыған елдер арасында Қазақстан, Ресей, Ұлыбритания, Франция, Германия, Италия, Канада, Австралия, Жапония және басқалар болуы мүмкін.

Транспаренттілік — бұл компания барлық мүдделі тараптарға қажетті ақпаратты ашық, толық, уақтылы және түсінікті түрде қамтамасыз ететін орта. Ашықтық — банк ұсынатын ақпарат көлеміне негізделген.

Үндістанның ұлттық валютасы — үнді рупиясы. Бұл ақша бірлігі 1858 жылы енгізілген.

Трансакционалдық шығындар — бұл айырбас сферасындағы шығын. Д. Норт трансакциондық шығынның негізгі типтерін бөліп көрсеткен: - нарық туралы ақпаратты іздеу және тауарлар мен қызметтердің нарықтық қозғалысының қалыптасу шарттары туралы; - келісімдердің шартын белгілеу және оларды жасау; - тауардың сапасын анықтау, стандарттар жүйесін жасау, фирманың белгісін қорғау; - заң жүйесінің көмегімен құқықтық тәртіпті қорғауға жұмсалған шығын (мысалы, заңмен жауапкершілік жасау); - нарықта ойланбай (опортунистік) әрекеттерден болған шығын.

Қазақстан экономикасындағы тоқырау кезеңінің ерекшеліктері: - 1971–1985 жылдар аралығындағы кезеу; - өнеркәсіптің техникалық прогреске қабілетсіздігі; - ауыл шаруашылығының экстенсивтік дамуы. Бұл кезегейде мемлекеттің және кәсіпорындардың бағанының көтерілуі, тауарлар сапасының нашарлауы, еңбек ақы төлеудегі теңгермешілік, халықтың тұрмыс дәрежесінің төмендеуіне әкеп соқтырды.

Дебиторлық берешекті басқарудың маңыздылығы кәсіпорынның қаржы жағдайын жақсартуға әкеледі. Дебиторлық борыштардың уақтылы өндірілуі кәсіпорындардың қаржылық жағдайына жақсы әсер етеді, бұл олардың шаруашылық айналымына қатыспайтын қаражатты жинауға мүмкіндік береді.

Міне, ақша мен байлыққа қатысты кейбір нақыл сөздер: «Ақша сіз ұйықтап жатқанда да табыс әкелмесе, өмір бойы жұмыс істеуге тура келеді» (Уоррен Баффет). Ақша — жай ғана құрал. Үлкен мақсат — әлемге құндылық пен инновация ұсыну (Бернар Арно). Егер бай болғыңыз келсе, қызғаншақтықтан аулақ болыңыз (Клод Гельвеций). Қалтасы жұқа адам кедей емес, көпті қалайтын адам кедей (Сенека). Бай — көп адам емес, көп беретін адам (Эрих Фромм).

Жангир ханның сауда реформаларына мыналар жатады: 1827 жылы хан кеңесі құрылды, ол 12 биден тұрады. Ханның қасында 12 старшин-есаулдар болды, олар билеушінің әртүрлі тапсырмаларын орындауға белгіленді. Базар сұлтаны деген қызмет пайда болды, онда салық жинауды бақылап, саудадағы тәртіпті қадағаушыларға айналды.

Қазақстанның арнайы экономикалық аймақтарында бизнесті жүргізуге болады, егер олардың аумағына қол жетімді. Қазақстандағы арнайы экономикалық аумақтарда келесі салаларда жұмыс істеуге болады: - Өнеркәсіп; - Химия және мұнай-химия; - «Ақпараттық технологиялар паркі»; - Қаржы қызметтері; - Туризм.

Агроөнеркәсіптік кешеннің (АӨК) мақсаттары мен міндеттері: - Мақсат — табысты жұмыс істеп тұрған АӨК-ді құру. - Міндет — тыңайтқыштарды қарқынды пайдалану арқылы ауыл шаруашылығы өндірісін ынталандыру және өнімге деген ішкі сұранысты қанағаттандыру, ел экономикасын дамыту және экспортқа қажетті базаны құру арқылы. Алынған ақпараттың келесі нұсқаларынан басқа, АӨК мақсаты мен міндеті туралы ақпарат табылмады.

Қазақстан әлемдегі металдардың қоры бойынша келесі орындарды иеленді: Мыс. Алтын Бокситтер. Қазақстандағы басқа металдар қорындары туралы ақпарат табылмады.

Инвесторлардың міндеттері әртүрлі болуы мүмкін, бірақ олардың негізгі бөлігі мыналар болуы тиіс: Қаржылық міндеттіктерді қанағаттандыру. Бағаның өсуі.

АО «Национальная компания «КазМунайГаз» (КМГ) мұнай мен газ конденсатының тауыну, мұнай өңдеуі, магистральдық мұнай-газ құрылыстары арқылы мұнайды және газды көлікпен жеткізу сияқты толық өндірістік циклді жүзеге асырады. Компанияның басқа міндеттері: Қазақстан Республикасы үшін ұлттық мұнайгаз саласының дамуынан максималды пайдалылықтарды қамтамасыз ету. Компанияның ұзақ мерзімді құнының артқаруы, өндірудің қауіпсіздігін қамтамасызу. Халықаралық нарықта бәсекеге қабілетті интегрирленген мұнай газ компаниясы ретінде қалыптасу.

Қазақстанның Қаржы министрлігі 1920 жылы қазанда Қазақ КСР-де Қаржы халық комиссариаты ретінде құрылды. Қазақстан Республикасының Қаржы Министрлігінің құрылу тарихы бойынша екі нұсқа бар: 1. 17 желтоқсанда 1991 жылы, КСРО-дан тәуелсіздік жариялағаннан кейін, Қазақстан Республикасы Бюджеттік жүйесі туралы заң «Қазақстан Республикиның бюджеттік жүйелері туралы» қабылданды. 2. 19 қазан 1921 жылы «Қазақ АКСР-дың табыс пен шығыс қаржы сметтерін жасау, қарау, бекіту және оларды орындау тәртібі туралы» қаулысымен Қазақ АКСР Қаржы Халық комиссариатын құрды.

Қазақстандағы жібек шаруашылығының мәселелері: - Жібек өсіру аумағының шектеулілігі. - Қолтұқымдардың дамымауы.

Азияның жаңа индустриалды елдері табысқа жеттілігі өнеркәсіп саласында көрсетілген, өйткені олардың барлығы капитализмнің негізгі қағидаларын ұстанады: бәсекелестік еркіндігі, жеке меншік, нарықтық баға белгілеу, тұтынушылардың хабардарлығы, мемлекеттің экономикаға араласуының минимумы.

Супервайзер мен менеджер арасындағы негізгі айырмашылықтар: Супервайзер — қызметкерлердің жұмысын бақылайды, олардың жұмысқа қатысуына назар аударып, оларға қолдау беруге, тапсырыстарды бөлуге, жұмыс ортаны қауіпсіз және өнімді болдырмауға жауап береді. Супервайзерлер менеджерлерге қарастырылған тапсырмаларды орындайды. Супервайзерлер мен менеджерлер бірдей қызмет көрсетеді, бірақ компанияның ішкі иерархиясында супервайзерлер менеджерлерден төмендеуде.

Пассивті кірісті есептеу үшін келесі әдістерді қолдануға болады: Баланс ликвидтілігін бағалау. «Қаржылық табыс» деңгейін анықтау. Пассивті табыстың көздері мыналарды қамтиды: - Банк салымы. - Қор нарығына инвестициялау. - Жылжымайтын мүлік.